Door Lieke van de Geijn
Op dinsdag 16 oktober vond een deel van Team JDRF Nederland een gaatje in de volle agenda van Prof. Dr. Bart Roep. Een mooie kans voor ons nieuwe team om kennis met hem te maken, en meteen ook om wat vragen te stellen!
Via Facebook hebben we vragen voor hem verzameld, en onze best gedaan om daar antwoorden op te krijgen. We hebben geprobeerd de vragen wat te combineren, en een verslag gemaakt van dit fijne en leerzame gesprek!
Wat is het verband tussen type 1 diabetes en andere auto-immuunziekten zoals schildklieraandoeningen?
De afweersystemen van mensen met diabetes, maar ook met andere auto-immuun aandoeningen hebben een gemene deler: erfelijke aanleg. De erfelijke aanleg voor een sterk immuunsysteem stamt af van mensen die de plagen en epidemieën in de Middeleeuwen hebben overleefd. Deze afweersystemen reageren juíst beter op bedreigingen zoals infecties en tumoren, maar daardoor helaas ook op bijvoorbeeld de gestresste bètacellen die we bij type 1 diabetes zien.
Mijn zoon heeft sinds april type 1 diabetes, maar gebruikt sinds eind april geen insuline meer, hoe is dit mogelijk?
Type 1 Diabetes heeft geen simpel progressief ziektebeeld. Het blijkt dat de bètacellen niet ineens vernietigd worden, sterker nog, de meeste mensen houden beta-cellen, maar die kunnen zich 'in winterslaap' houden. Zoals veel andere aandoeningen is type 1 diabetes een ziekte die terugvallen en remissies vertoont. De honeymoon-fase is daar een goed voorbeeld van. Uw zoon bewijst dus dat je weer méér insuline kunt gaan maken, en dat er dus betacellen over zijn die weer hun werk kunnen gaan doen. Dit heeft vooral zin als we leren het afweersysteem weer onder controle te krijgen.
"Dankzij de steun van onder anderen JDRF International kan ik nu grote stappen maken in onderzoek, zowel in de V.S. als in Nederland"
Voor wie is de genezing straks mogelijk, kan dit alleen voor mensen die nog niet lang type 1 diabetes hebben?
Er komt nooit één genezing voor alle mensen met type 1 diabetes. Het ziekteproces verschilt tussen patiënten, en dus gaat niet bij iedereen dezelfde behandeling effect hebben. Het zal dus moeten gaan om precisiebehandeling. We werken wereldwijd aan verschillende onderdelen van de genezing van type 1 diabetes. We hebben het dan over behandeling van de bètacellen en/of van het afweersysteem. Als we kunnen vaststellen welke ‘variant’ type 1 iemand heeft, kunnen we daarop de behandeling aanpassen. Daar willen we zo snel mogelijk naar toe.
Kunnen mensen zich aanmelden als proefpersoon?
Op dit moment zijn de klinische proeven in Leiden afgerond. In de toekomst zullen we zeker weer mensen nodig gaan hebben, maar het hangt af van verschillende (onder andere genetische en leeftijd) factoren of iemand daaraan kan meedoen. Om zo min mogelijk teleurstelling bij kandidaten te veroorzaken willen we daarom eerst goed kijken hoe we dit kunnen organiseren. Zodra er meer duidelijkheid is horen jullie dat uiteraard.
Wij merken vaak dat mensen teleurgesteld zijn over onderzoeken die gedaan worden. Velen van ons horen al jaren dat de genezing nog maar 5 of 10 jaar zou duren. Hoe kunnen we daar mee omgaan?
In het verleden zijn, mede om donaties te werven, uitspraken gedaan over hoe lang het zou duren voor er genezing zou zijn. Dat heeft de mensen met type 1 diabetes geen goed gedaan. Als het aan ons zou liggen was die genezing er natuurlijk vandaag, niet over 5 jaar, niet over 10 jaar. Helaas werkt de wetenschap niet zo. Recent hebben we een onderzoek afgesloten na 6 jaar, terwijl we verwachtten er 20 jaar over te doen. Maar soms gebeurt ook het tegenovergestelde; dankzij de steun van onder anderen JDRF International kan ik nu grote stappen maken in onderzoek, zowel in de V.S. als in Nederland. Het ene onderzoek is daar makkelijker en sneller uit te voeren, het andere hier, in Nederland. Inmiddels lopen er al mensen rond die genezen zijn. Het ís al mogelijk. De behandeling heeft echter zo veel bijwerkingen, dat dat geen reële oplossing is. Onze onderzoekers blijven werken aan een echte genezing.