Buikgriep of een fikse verkoudheid zijn al niet echt plezierig, maar met type 1 diabetes heb je de jackpot: ziek zijn met T1D is behoorlijk lastig. Wat kan je het beste doen als je ziek bent? En waar moet je extra op letten met type 1 diabetes?
Je afweersysteem moet hard aan de bak als je last hebt van een infectie, een virus of koorts. Onderdeel daarvan is dat je lichaam extra stresshormonen afscheidt. Dit zorgt ervoor dat je minder gevoelig wordt voor insuline en je bloedglucose vervolgens stijgt. Het is dan ook niet gek dat je hogere waardes hebt als je ziek bent.
Hoe je jezelf het beste in de gaten houdt als je ziek bent? Let op de volgende dingen:
- Braken = belen, op ieder moment van de dag.
Neem bij overgeven altijd contact op met je diabetesteam voor overleg. Braken kán namelijk te maken hebben met een simpele maag/darm-infectie, maar het kan ook het symptoom zijn van een diabetische ketoacidose (DKA). Hierbij gaat het om een ernstige ontregeling, die onmiddellijk medische hulp vereist. Meer over een diabetische ketoacidose lees je hier (BLOG KETOACIDOSE). - Stop nóóit met insuline.
Als je ziek bent, heeft je lichaam vaak meer insuline nodig dan normaal. Dit geldt ook als je niet of nauwelijks eet. Vandaar dat het van belang is je lichaam toch van insuline te voorzien. Bij twijfel: overleg de dosering met je diabetesteam. - Meet je bloedsuiker regelmatig.
Je glucosewaardes kunnen nogal wisselen als je ziek bent. Het advies is dan ook om je bloedsuikers iedere minimaal iedere 3 à 4 uur te controleren. Zo houd je zicht op wat er in je lichaam gebeurt. - Verander je insulinedosering op basis van je bloedsuikers.
Het klinkt misschien logisch, maar: pas de hoeveelheid insuline die je spuit of bolust, of toegediend krijgt als basaal, aan aan je bloedsuikers. Als dit is opgesteld, doe dit dan volgens het correctie- of bijspuitschema dat je met je diabetesteam hebt gemaakt. - Controleer je ketonen.
Heb je een ketonenmeter in huis, gebruik deze dan wanneer je tijdens het ziek zijn een hoge bloedsuiker hebt. Zo houd je je eigen gezondheid goed in de gaten. - Wees voorzichtig met hoestdrank, keelpastilles, pijnstillers of andere medicijnen.
Gebruik je medicijnen, zonder recept, zoals hoestmiddelen of verschillende soorten pijnstillers, lees dan goed de bijsluiter. Sommige middelen kunnen invloed hebben op je bloedsuikers en in een enkel geval zelf op metingen van je glucosemeter of sensor. Twijfel je over de effecten van een medicijn? Vraag dan advies aan je apotheker. - Blijf eten, al is het maar een klein beetje.
Je lichaam heeft voedsel, en met name koolhydraten, nodig als brandstof en, ondanks dat je je niet fit voelt, liggen zonder te eten hypo’s op de loer. Ook al is het een klein beetje, bijvoorbeeld in de vorm van lichte crackers, fruit, yoghurt of appelsap, toch wat voedingsstoffen binnen te krijgen. - Drink voldoende.
Naast kleine beetjes eten is het ook goed om voldoende vocht binnen te krijgen. Bij voorkeur drink je als je ziek bent ieder uur een glas (tenzij je arts iets anders adviseert). Als je misselijk bent, probeer dan regelmatig wat kleine slokjes drinken te nemen. - Let op je lichaamstemperatuur.
Ook door koorts kan je insulinebehoefte toenemen. Houd dus goed in de gaten of je lichaamstemperatuur te hoog is. Heb je langer dan een paar dagen koorts of wordt de koorts ernstig, neem dan contact op met je arts. Hetzelfde geldt als je na een aantal koortsvrije dagen wederom koorts krijgt. - Neem op tijd contact op met je arts of diabetesteam.
Vergeet niet: als het nodig is, kan je uiteraard altijd terugvallen op je diabetesteam en/of arts. Bijvoorbeeld als hoesten ernstige vormen aanneemt (en bijvoorbeeld leidt tot benauwdheid), diarree langer dan zes uur aanhoudt, je bloedglucose lange tijd buiten de streefwaarden blijft of je twijfelt over wat je het beste kan doen.
Handen wassen en genoeg slapen
Uiteraard: voorkomen is beter dan genezen. Het zal misschien niet altijd lukken, maar het beste zorg je voor voldoende slaap, eet je gezond, drink je genoeg en was je je handen regelmatig om besmetting met een griepvirus te voorkomen.
Ook heb je in Nederland met type 1 diabetes de mogelijkheid ieder jaar een griepprik te halen. Deze griepprik voorkomt, of verzwakt de symptomen, van influenza: een nare en vaak lange infectie.
Weten hoe andere jongeren omgaan met ziek zijn? Je ziet het in onderstaande video.
Deze videoboodschap betreft uitsluitend de persoonlijke ervaringen en mag op geen enkele wijze worden opgevat of begrepen als geneeskundig advies. Je dient te allen tijde naar je eigen huisarts, specialist, diabetesverpleegkundige of behandelaar te gaan voor advies met betrekking tot jouw situatie. Ook als je vragen hebt naar aanleiding van deze videoboodschap adviseren wij je hiervoor in eerste instantie naar je eigen arts of behandelaar te gaan.